Những giá trị tài chính cốt lõi (P.1)
Bốn góc phần tư không chỉ là bốn cơ cấu kinh doanh khác nhau.
Thậm chí đó còn là bốn loại tư duy khác biệt. Góc phần tư nào bạn lựa chọn để
kiếm nguồn thu nhập chính của mình mà ít phụ thuộc vào ngoại cảnh - sự giáo dục,
quá trình đào tạo, tình hình kinh tế, những gì có thể là cơ hội sẵn có quanh bạn
- và hơn thế nữa, để thể hiện con người cốt lõi của bạn cùng với thế mạnh, điểm
yếu và những lợi ích trung tâm.
Đó là vấn đề thuộc về giá trị tài chính cốt lõi của bạn.
Chính những sự khác biệt cốt lõi này thu hút chúng ta đến hoặc để chúng ta ra khỏi
những góc phần từ khác nhau.
Đây là điều quan trọng cần phải nắm bắt bởi vì nó có nghĩa là
việc chuyển từ góc phần tư L sang T sang góc phần tư C không hề đơn giản như việc
điền vào mẫu đơn thay đổi địa chỉ ở bưu điện. Bạn không những thay đổi những gì
bạn đang làm, mà còn phải thay đổi con người bạn một cách thực sự hoặc chí ít,
là cách bạn suy nghĩ.
Một số người có thể yêu thích vai trò người làm công trong
khi số khác lại ghét thậm tệ. Một số người thích sở hữu công ty nhưng lại không
muốn trực tiếp điều hành chúng. Có một số người lại thích đầu tư, trong khi số
khác lại coi việc đó là mạo hiểm, rủi ro, dễ mất tiền. Hầu hết chúng ta đều
mang một ít trong số những tính cách này. Việc nhận biết bạn có thể giàu hoặc
nghèo trong tất cả bốn góc phần tư này cũng có ý nghĩa quan trọng. Có nhiều người
kiếm hàng triệu đô la và cũng có những người bị phá sản ở một góc phần tư nào
đó. Cuộc sống trong bất kỳ góc phần tư nào tự nó không nhất thiết đảm bảo thành
công về mặt tài chính.
Bạn có thể nhận biết mọi người đang sống ở góc phần tư nào
thông qua việc lắng nghe những lời lẽ của họ. Khi tôi lên 9 tuổi, tôi bắt đầu
ngồi với người cha giàu khi ông tiến hành phỏng vấn tuyển dụng nhân viên. Từ những
cuộc phỏng vấn này, tôi đã học được cách lắng nghe những giá trị cốt lõi của mọi
người/ - những giá trị mà theo người cha giàu là xuất phát từ tâm hồn của họ.

Sau đây là một số cụm từ quan trọng xuất phát từ mỗi góc phần
tư, cùng với một số tóm tắt về những giá trị cốt lõi của chúng.
Giá trị phần tư người làm công (L)
“Tôi đang tìm kiếm một công việc ổn định và đảm bảo với mức
lương cao và những lợi ích tuyệt vời”
Đối với những người có cuộc sống ở góc phần tư L thì giá trị
cốt lõi của họ là sự đảm bảo. Bạn có thể là phó chủ tịch có mức lương
cao nhất trong một công ty nhưng giá trị cốt lõi của bạn không hề khác biệt so
với người gác cổng của công ty với mức lương chỉ bằng 1/10 của bạn. Một người
thuộc góc phần tư L bất kể ở vị trí người gác cổng hai phó chủ tịch thì thường
suy nghĩ và nói những lời như, “Tôi đang tìm kiếm một công việc ổn định và đảm
bảo với nhiều lợi ích”, hoặc “chúng tôi sẽ được trả bao nhiêu nếu làm tăng ca”,
hay “chúng tôi sẽ được hưởng bao nhiêu ngày nghỉ?”.
Khi nói chuyện với những người thuộc góc phần tư L, tôi đề cập
đến việc tôi mong muốn khởi đầu doanh nghiệp của riêng mình đến thế nào, họ có
thể nói, “Ồ, nhưng mà việc đó không phải quá rủi ro sao?”. Mỗi chúng ta đều
nhìn nhận cuộc sống từ những giá trị cốt lõi của riêng mình. Những gì gây hứng
thú cho tôi lại khiến những người khác thấy sợ. Đó là lý do tại sao khi tôi ở
công ty của những người thuộc góc phần tư L và T, tôi thường nói về những đề
tài như thời tiết, thể thao hoặc chương trình truyền hình.
Giá trị phần tư người làm tư (T)
“Nếu bạn muốn việc gì đó được làm tốt, hãy tự mình làm nó”.
Đối với những người thuộc góc phần tư T, giá trị cốt lõi của
họ là sự độc lập. Họ mong muốn có được sự tự do làm những gì họ thích. Khi
một người nói, “Tôi sẽ bỏ việc và triển khai công việc riêng của mình” thì con
đường họ thực hiện là chuyển từ góc phần tư L sang góc phần tư T.
Chúng ta có thể thấy những người thuộc góc phần tư T như chủ
cơ sở sản xuất nhỏ, các doanh nghiệp gia đình, nhà chuyên môn và chuyên gia tư
vấn. Ví dụ, tôi có một người bạn chuyên làm công việc lắp đặt tivi màn hình lớn,
hệ thống điện thoại và hệ thống cảnh báo an ninh cho những gia đình giàu có. Anh
ta có ba nhân viên và rất hãnh diện được làm ông chủ của ba nhân công. Anh
chính là một người làm tư rất điển hình. Những nhân viên bán hàng theo ủy quyền
như nhân viên môi giới bất động sản và bán bảo hiểm là những người thuộc góc phần
tư T. Trong góc phần tư này còn có những người làm chuyên môn như bác sĩ, luật
sư, nhân viên kế toán - những người không thuộc các công ty lớn hoạt động trên
các lĩnh vực y tế luậ,t pháp hay kế toán.
Những người thuộc góc phần tư T cũng rất tự hào với những
công việc do chính tay họ làm hay bằng chính bộ óc của mình. Nếu họ có một bài
hát ca ngợi công việc của mình thì chắc chắn đó là, “Chẳng ai làm tốt hơn tôi”,
hoặc “Cách thức của tôi”. Tuy nhiên, đằng sau vẻ bề ngoài của sự độc lập, bạn sẽ
thường thấy sự thiếu tin tưởng trong cách tiếp cận của những người này đối với
công việc kinh doanh - nó cũng có nghĩa tương tự với cách thức những người này
tiếp cận cuộc sống, bởi vì những gì chúng ta nhận thức về công việc kinh doanh
chính là những gì chúng ta quan niệm về mọi thứ.
Một người làm tư thường được chi trả bằng tiền hoa hồng hoặc
theo thời lượng họ dành ra để làm việc. Ví dụ, một người làm tư thường nói những
lời như, “Mức hoa hồng tôi được hưởng tương đương 6% giá trị mua bán”, hoặc “Tôi
được trả 100 đôla một giờ”, hay “Mức phí của tôi trị giá trên 10%”.
Bất kể khi tôi gặp những người thuộc góc phần tư L hoặc T
đang gặp khó khăn trong việc chuyển đổi sang góc phần tư C, tôi thường thấy họ
có những kỹ năng quản lý và chuyên môn kĩ thuật rất tốt nhưng lại thiếu khả
năng lãnh đạo. Người cha giàu thường nói, “Nếu con là người lãnh đạo nhóm mà
con lại là người nhỏ nhất trong nhóm đó thì nhóm của con sẽ gặp rắc rối”. Những
người thuộc góc phần tư T thường không làm việc hiệu quả với nhóm, thậm chí họ
còn có một chút vấn đề với cái tôi cá nhân.
Để chuyển từ góc phần tư T sang góc phần tư C, cần phải có bước
nhảy về lượng không chỉ ở khả năng chuyên môn mà còn ở cả kỹ năng lãnh đạo. Như
tôi đã từng đề cập rất nhiều lần trước đây, trên thực tế, những sinh viên hạng
A thường làm việc cho những sinh viên hạng C - và những sinh viên hạng B thì
làm việc cho chính phủ.
Nếu bạn đã từng nghe thấy tiếng nói của bản thân mình, “Nếu bạn
muốn làm điều gì đó được làm tốt thì hãy tự mình làm lấy”, hoặc nếu bạn có xu
hướng suy nghĩ theo cách thức đó thì đây có thể là thời điểm tốt để có cái nhìn
sâu sắc việc quan điểm đó.
Trích lược từ sách Doanh nghiệp của thế kỷ 21, tác giả Robert Kiyosaki, NXB Trẻ
Xin mời bạn đọc tiếp Giá trị phần tư chủ doanh nghiệp (C)